Moskova Patriği II. Aleksiy, bu sabah, 79 yaşında, hayata veda etti. Asıl adı
Aleksey Mihayloviç Ridiger olan II. Aleksiy, 1929 yılında Estonya’da doğdu. 1990
yılında Moskova Patriği seçilen II. Aleksiy, bir taraftan Ekim Devrimi’nden
sonra Moskova’dan ayrılan diyaspora kilisesi ile anavatan kilisesinin yeniden
birleşmesinin, diğer taraftan da, kilisenin Sovyet sonrası Rusya’da devlet
içinde devlet haline gelmesinin öncüsü olmuştu. 1993 yılında dönemin Devlet
Başkanı Boris Yeltsin’in parlamentoyu tank ateşine maruz bırakmasıyla sonuçlanan
günlerde Yeltsin ile parlamento arasındaki görüşmelerde arabulucu rolünü oynayan
II. Aleksiy, ölümüne kadar, siyasete ilgisini değişik vesilelerle
gösterecekti. Patrik II. Aleksiy döneminde Moskova Patrikhanesi sadece ülke
içinde diğer kiliselerin, cemaatlerin ve dinlerin içinde imtiyazlı bir konum
kazanmakla kalmamış, kilisenin edindiği bu konumdan ötürü, Kremlin yönetimi ile
ilişkilerini iyi tutmak yada geliştirmek isteyen pek çok ülkenin devlet başkanı
yada üst düzey devlet adamı, Moskova ziyaretlerine Patrik II. Aleksiy ile
görüşerek başlamışlardı. Moskova’da devlet adamlarından önce kiliseyi ziyaret
edenler arasında sadece Kıbrıs Rum Kesimi gibi, nüfusunun çoğunluğu Ortodoks
olan ülkelerin değil, İran ve Filistin gibi ülkelerin de temsilcileri
bulunuyordu. Patrik, kilisenin dış politikasında da aktif bir tutum takınmış ve
Rusya’da devletten de aldığı destekle, eski Sovyet coğrafyasında ABD ve AB’nin
desteğiyle etkin hale gelmeye çalışan Fener Rum Patrikhanesi’ne karşı şiddetli
bir nüfuz mücadelesine girmişti. Aleksiy’in Fener Patriği ile bu mücadelesinin
son örneği, bu yılın Temmuz ayında Ukrayna’nın başkenti Kiev’de Kiev
Prensliğinin Hristiyanlığı kabulünün 1020. yıldönümü kutlamalarına Devlet
Başkanı Viktor Yuşçenko’nun resmi davetlisi olarak katılan Fener Patriği I.
Bartholomeos ile karşılaşmasında görülmüştü. Fener Patriği I. Bartholomeos ile Moskova Patriği II. Aleksiy’in ortaklaşa yönettikleri bir ayinde binlerce Ukraynalının "A-lek-sey A-lek-sey" diye tezahürat yapması, Rusya’dan bağımsız bir kilise kurmaya çalışan ve Fener Patriği’ni bu nedenle Ukrayna’ya davet eden Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko’nun hoşuna gitmemişti. Patrik II. Aleksiy ayrıca, uzun
yıllar, kilisede farklı ideolojik eğilimlerin temsilcilerini idare eden bir
hakem görevi gördü. Onun ölümünden sonra yerine kimin geleceği sorusu, bu
bakımdan önem taşıyor.
Rus Patrikhanesi’nin Sinod’undan yapılan açıklamada,
Sinodun bugün toplanarak bir patrik vekili tayin edeceği, altı ay içinde de,
yeni patriğin seçileceği bildirildi.
Yürüttüğü politikalarla Patrik II.
Aleksiy’in önünü açan Rusya Başbakanı Vladimir Putin, patriğin ölümünü "büyük
bir trajedi" olarak değerlendirirken, Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev de,
II. Aleksey’in ölüm haberini alır almaz Hindistan programını yarıda keserek
Rusya’ya döndü.
(Rian.ru – TUİD Editörü)
