9.4 C
Kiev
Cuma, Mart 29, 2024
spot_imgspot_imgspot_imgspot_img

TUİD Ekonomik Bilgilendirme Toplantısı Düzenlendi

TOP9Türk Ukrayna İşadamları Derneği (TUİD), geleneksel ekonomik bilgilendirme toplantısını bugün (13.08.2009) dernek lokalinde düzenledi.

TUİD üyesi ve diğer bazı Türk işadamlarının katıldığı toplantıda Credit West Bank’tan Sayın Mete Kanat, Ukrayna ekonomisinin içinde bulunduğu durum hakkında hazırladığı aylık sunumu katılımcılarla paylaştı. Toplantıda ayrıca Credit West Bank Genel Müdürü Sayın Adnan Anaçalı, bankacılık sektörü ve reel sektöre dair değerlendirmelerde bulundu.

Toplantı öncesi, yeni TUİD üyeleri kendilerini tanıttı. Arçelik Ukrayna ve Moldova Satış Sorumlusu Sayın Burak Bilgisen ve Arçelik eski Rusya ve Ukrayna Sorumlusu Sayın Yusuf Ergün Ayhan da toplantıya misafir olarak katıldı. Doğuş Ukrayna Finans Müdürü Sayın Emre Sucu da toplantıda yer aldı.

TUİD üyesi Credit West Bank yetkililerinin Ukrayna ekonomisine ilişkin hazırladıkları aylık raporu dikkatinize sunuyoruz:

TOPLANTIDAN FOTOĞRAFLAR İÇİN LÜTFEN BURAYI TIKLAYIN.

 

UKRAYNA EKONOMİSİ

AYLIK BÜLTEN

AĞUSTOS 2009 

Hazırlayanlar:

  • Mete Kanat,       tel: 8 (044) 569-91-00, # 111
  • Server Sadıkov, tel: 8 (044) 569-91-00, # 147

 

Your browser may not support display of this image.

TEMEL GÖSTERGELER

2007 Ocak-Mart 2008 2008 Ocak-Mart 2009 2009 (beklenen)
Uluslararası  rezervler, milyar USD 32,5 33,2 31,5 27,3 ~28
GSMH, milyar USD 142,7 37,2 123,4 23,8 ~105
Dış Ticaret açığı / fazlası, milyar USD
  • 5,3
  • 3,7
  • 12,9
  • 0,8
  • 1,5
Enflasyon oranı, % 16,6 9,7 22,3 5,9 14
Büyüme oranı, % 7,9 6,3 2,1
  • 21,3
  • 14
Kişi başına GSMH, USD 3 068,2 802,9 2 667,6 516,1 ~2 300
Borçlar 79,9 87,8 101,7 99,2 95
    Devlet borcu
17,6 17,8 24,6 24,3 ?
    Özel sektörün borcu
62,3 70,0 77,1 74,9 ?
İşsizlik oranı, % 2,3 2,3 3,0 3,1 3,5
USD resmi kuru 5,05 5,05 7,70 7,70 8,50

 

 

 

 

Üretim metoduna göre hesaplandığı halde Ukrayna GSMH’sinin yapısı aşağıdaki gibi olacaktır:

Your browser may not support display of this image.

  • İlk altı aylık enflasyon 8.6% olarak hesaplandı, son oniki aylık hesaplanan enflasyon ise 15%. 2009 enflasyon hedefi %9.5 idi. Uzmanların tahmini %12-14 aralığında, devletin resmi açıklaması ise %13’ün üzerinde olmayacağı şeklinde.
  • 2009 yılı IMF’ın küçülme beklentisi %14, bu oran 2010 için ise %3 olarak tahmin edilmekte. IMF’in 2010 enflasyon beklentisi ise %8.
  • Dünya Bankası 2009 yılı için küçülme beklentisini 9%’dan 15%’e, enflasyon beklentisini ise 16.4%’den 13.4%’ye düşürdü. Beklenti 2010 yılı için 1% büyüme ve 10.5% enflasyon; 2011 için ise 3.5% büyüme ve 8.8% enflasyon.
  • NBU, iskonto faiz oranlarını 12 Ağustos’tan itibaren %11’den %10,25’e çekti. NBU 15 Haziran’da iskonto faiz oranlarını %12’den %11’e düşürmüştü.

FİNANSAL SEKTÖR

Bankacılık sektörünün konsolide bilançosu aşağıdaki şekildedir (milyar USD):

AKTİFLER PASİFLER
2007 2008 01.06.2009 2007 2008 01.06.2009
USD kuru 5,05 7,70 7,70 USD kuru 5,05 7,70 7,70
Kasa ve banka hesapları 12,6 10,4 10,8 Özsermaye 13,8 15,5 14,6
Kısa vadeli Krediler 96,1 102,9 96,9 Mevduatlar 54,7 46,4 40,2
Şirketlere 54,7 61,4 60,4 Şirketlerin vadesiz 11,5 9,2 7,9
Şahıslara 30,4 34,9 31,5 Şirketlerin vadeli 10,7 9,5 7,5
Sorunlu krediler 1,3 2,3 4,7 Şahısların vadesiz 16,1 5,0 5,4
Bono ve tahviller 5,7 5,3 4,0 Şahısların vadeli 16,4 22,7 19,4
Rezervler 4,0 6,3 9,8 Diğer borçlar 50,2 58,4 56,7
TOPLAM: 118,7 120,3 111,4 TOPLAM: 118,7 120,3 111,4

 

 

 

 

2009 yılının ilk altı ayında yaklaşık 15 milyar UAH (2 milyar USD) zarar açıklayan bankaların en önemli sorunu sorunlu krediler için ayrılan karşılıklar. Bunun yanında risk algılamasında meydana gelen artış nedeniyle kredi arzının kesilmesi bir yandan bankaların likiditesini artırırken diğer yandan likit varlıklarının getirisinin neredeyse bulunmaması nedeniyle faiz gelirlerinin de azalmasına neden olmakta.

01.07.2009 itibariyle Ukrayna’da faal olan 184 banka arasında 64’ü zarar açıkladı.

Haberler:

  • 17.07.2009 tarihinde OJSC ‘Volodımırskiy’ Bankasına, 20.07.2009 tarihinde ise OJSC ‘Bank Stolitsa’ya Merkez Bankası tarafından geçici yönetimlerin atanmasıyla, Ukrayna’da geçici yönetim altında olan banka sayısı 17’yi buldu.
  • Ukrayna Merkez Bankası, bankalararası döviz piyasasında ABD Doları kurunun 7.95 seviyesine kadar tırmanıp ay içinde %3 yükseliş göstermesini, bankaların ve firmaların vadesi gelen uluslararası borçlarını ödemeye yönelik dolar alımlarına ve ithalatçıların mal alımlarında daha aktif hale gelmelerine bağlamaktadır. Temmuz ayı içinde 10 ihale ile piyasaya çıkan Ukrayna Merkez Bankası, piyasada bulduğu döviz talebini ancak %20-25 seviyesinde karşılayabildi.
  • Bankaların fazla likiditesini kısmak ve böylece dövizde spekülatif işlemleri önlemek amacıyla, Ukrayna Merkez Bankası, bankalara ayırdıkları provizyonların %40’ını nezdindeki özel hesaplarda tutmalarını istedi.
  • Merkez Bankasi zararda olan bankalarin aktif yatırımı yapmalarını; bağış, bonus ve ikramiye ödemelerini; kar dağıtımı yapmalarini ve teminatsiz kredi vermelerini yasakladı. Haziran aysonu itibari ile her üç bankanın biri zarar açıklamış durumda ve zarar açıklayan bankalar daha çok büyük bankalardan oluşmakta.
  • 21.07.2009 tarihinde Ukrprombank’ın 6 aylık borçlarını ödememe moratoryumu sona erdi. Devletin refinansman programına girmesine rağmen uluslararası borçlarını yeniden yapılandıramadığı için bundan yararlanamayan bankanın iflas etme ihtimali çok yüksek. Maliye Bakanlığı, bankayı ayakta tutma maliyetinin 11 milyar grivna olduğu halde, halkın mevduatlarını Oşhadbank’tan ödeyip bankayı iflas etme maliyetinin 7 milyar UAH olduğunu ve bu senaryoyu tercih edebileceklerini belirtmektedir.

Döviz piyasası:

Your browser may not support display of this image.

İşbu tablodan görüldüğü gibi, Ukrayna milli para birimi grivna Doğu Avrupa ülkeleri arasında devalüasyondan en fazla etkilenen para birimi oldu.

Bu, aslında ekonominin göreceği hasarın ve kayıplarının göreceli bir göstergesidir.

Your browser may not support display of this image.

 

 

 

Para piyasası:

Your browser may not support display of this image.

 

 

Bankalararası  para piyasasında gecelik UAH faiz oranları kriz öncesi seviyesinden bile düşük olması, bir çok bankada fazla likidite toplandığının göstergesidir. Bu durumda firmalara ve şahıslara kredilerin hala donuk olmasının nedeni, piyasaya güvenin olmaması ve bu tür kredilerin çok riskli olarak görülmesidir. Ayrıca, bankacılık sektörünün aktif kredilendirme moduna geçmesi için, katlandıkları zararların tam olarak tespit edilmesi ve buna göre yeni gelişme stratejilerin geliştirilmesi gerekmektedir.

REEL SEKTÖR

Haberler:

  • Ukrayna işadamlarının ekonomik beklentileri durumu düzeliyor. Yapılan anketlerde 2009 yılının 2nci çeyreğinde firmalarının durumunu olumlu bulan işadamları sayısı, 1nci çeyreğe göre %60,2den %65’e kadar yükseldi.
  • 2009 yılının ilk yarıyılında tahviller piyasasında (C-bonds) 1,87 milyar UAH tutarında tam ve teknik default yaşanmıştır. Bunlardan boru üreticisi ‘YUtiSt’, şeker holdingi ‘Insaharprom-K’, perakende mağaza zincirleri ‘Ruş’ (‘Eva’ mağaza zinciri), ‘Karavan’, ‘Sitikom’ ve ‘Priçernomorye’ bankasının borçları tam default halinde iken, 100’den fazla şirketin tahvilleri yapılandırılıp ya da 2 aya kadar varan gecikme ile ödenip teknik default uğramıştır.
  • Tüm değerli aktiflerini OJSC ‘Adventis’ adlı yeni bir tüzel kişinin üzerine geçirirerek borçlarından kurtulmaya çalışan ‘Karavan’ şirketi, tahvil sahiplerini şaşırttı. Borçlarını yapılandırmaya çalışan şirketler arasında CJSC ‘Furşet’ (150 milyon UAH), OJSC ‘Amstor’ (50 milyon UAH), OJSC ‘Kviza Trade’ (‘Velıka Kışenya’, 250 milyon UAH), Çerkası tavuk fabrikası, Kreditprombank (350 milyon UAH), Lutsk otomobil fabrikası (330 milyon UAH) gibi piyasa yapıcı şirketlere rastlanmaktadır.

 

 

DEVLET SEKTÖRÜ

Haberler:

  • IMF, 31.07.2009 tarihinde 3,3 milyar ABD Doları tutarındaki standby kredisinin 3ncü tranşını Ukrayna Merkez Bankasının hesaplarına havale etmiştir. Böylece Ukrayna, toplam hacmi 16,4 milyar ABD Doları bulan standby kredisinden 10,6 milyar ABD Doları kısmını kullanmış oldu. IMF’ten gelen 3ncü tranşın 1,9 milyar ABD Dolarlık kısmı, hükümet tarafından vadesi gelen devlet borçlarını ödemekte kullanılacaktır. 05.08.2009 tarihinde Maliye Bakanlığı 2004 yılında çıkarttığı 5 yıllık tahvilleri için 512 milyon ABD Doları ödedi.
  • Her ayın 7’sine kadar geçen ayın doğalgaz maliyetini Rusya’ya ödemeye mecbur olan Naftogaz, Ağustos ayındaki ödemesini geciktirmeden yaptı. Başbakan Timoşenko, bunun devletin Naftogaz’a borçlu olduğu KDV’yi geri vermesi ile gerçekleştiğini anlattı.
  • Uluslararası rating ajansı Standard&Poor’s, Ukrayna ratingini B-/C düzeyinde teyit etti ve öngörüsünü ‘Negatif’ten ‘Pozitif’e değiştirdi. Bunun en önemli nedeni, IMF desteğinin yeterliliği ve esnekliği olarak bildirildi. Ajansa göre IMF desteği ile default riskinden kurtulan Ukrayna’nın ekonomik görünümü düzeldi.
  • 1 Temmuz 2009 tarihinde Ukrayna Meclisi, EURO 2012 hazırlığı için Ukrayna Merkez Bankasını ek olarak 9,8 milyar UAH transfer etmesini buyuran bir Kanun çıkartmıştı (böylece UMB’nin toplam transfer edeceği tutar 13 milyar UAH oluyordu). 3 Ağustos 2009’da bu Kanuna veto hakkını kullanan Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko, mevcut EURO 2012 hazırlığı finansmanının %7 düzeyinde gerçekleştiğini belirterek, bunun Ukrayna Merkez Bankasının gelirlerinden finanse edilmesinin yanlış olduğunu söyledi ve finansmanın özel bankaların fazla likiditeleri kullanarak sağlanmasını istedi.

BEKLENTİLERİMİZ

Ukrayna devleti 2009 yılında IMF ile yaptığı anlaşma ile borçlarını yönetebilecek hale gelmiştir. Bunun en önemli nedeni, Ukrayna’nın IMF tarafından yeterli ölçüde ve zamanında yardım almasıdır. 16,4 milyar ABD Doları limitinden bu ana kadar 10,6 milyar ABD Doları kullanan Ukrayna, bugüne kadar olan borç ödemelerini yapmış ve en az yıl sonuna kadar yeterli rezerv oluşturmuştur. Ancak devlet gelirlerinin sağlamlaştırılması, bütçe ve cari açığın yönetilmesi zaman alacaktır.

2009 yılının sonbaharında krizin ikinci dalgası beklenmektedir. İlkbaharı ve yaz mevsiminin de etkisiyle ve eskiden kalmış birikimlerini harcayarak göreceli bir istikrarda geçiren Ukrayna ekonomisi ve özel sektörü, sonbaharda azalan gelirleri ile artan borçları nedeniyle ödeme zorunluluğu ile karşı karşıya kalacaktır. Ayrıca, 2009 yılının ilk yarısında problemli kredi hacimi büyüyen bankalar tahsilat girişimleri piyasayı olumsuz yönde etkileyecektir. Finansal durumu bozuk ve karsız olan kuruluşların iflas etmeleri sonrasında, piyasa kendini yeniden dengeleyerek ekonominin büyümesi için zemin hazırlanacaktır. Krizin ikinci dalgası daha kolay atlatılacaktır.

Yılsonuna kadar ABD Doları kuru 9’lu seviyelere gelebilir. Dolar kurunu yukarıya doğru çekecek olan faktörler; 1. Döviz cinsinden ödenecek borçlar, 2. Mevcut uluslararası ticaretin cari açığı (ülkeye döviz girişi halen döviz çıkışını karşılamıyor), 3. Ukrayna Merkez Bankasının uluslararası rezervlerden piyasadaki ABD Doları talebini karşılamakta ihtiyatlı davranması, uluslararası rezervlerin politik kararlarla farklı amaçlarla kullanılması, 4. Halkın devalüasyon beklentileri dolayısıyla birikimlerini dolarda yapmaları.

Gayrimenkul fiyatları düşmeye mahkumdur. Her ne kadar gayrimenkul sahipleri ve emlakçılar fiyat düşüşüne dirense de, 2 500 ABD Doları seviyesini geçemeyen kişibaşı Milli Gelir bu piyasada mevcut fiyat seviyesinin dayanabilmesi için yeterli talep sağlayamaz. Bunun yanında emlak kredilerinin tamamen verilmemeye başlaması emlak alımına yönelik talep oluşmasını engellemektedir.

 

 

 

UKRAYNA EKONOMİSİ

Diğer Haberler

Bizi Takip Edin

26,500BeğenenlerBeğen
3,252TakipçilerTakip Et
3,989AboneAbone Ol
- Reklam -spot_img

Güncel Haberler