14.2 C
Kiev
Perşembe, Mart 28, 2024
spot_imgspot_imgspot_imgspot_img

POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012

polonya-ulke-raporu-ve-tuid-polonya-ziyareti-15-16-ekim-2012

Doğu Avrupa’da yer alan Polonya, 1999 yılından beri NATO, 2004 yılından bu yana ise AB üyesidir. 312 bin km2’lik yüzölçümüyle Ukrayna’nın yaklaşık yarısı kadar bir alanı kaplayan Polonya’nın tarımda çalışan nüfusu oldukça yüksektir ve bunun da etkisiyle ülke her yıl AB’nin merkezi bütçesinden nette 10 milyar €’nun üzerinde kaynak kullanabilmektedir. Euro Bölgesine dahil olmayan Polonya’nın para birimi Zloti’dir ve bir dolar 3,17 Zloti’den işlem görmektedir. Havalimanında çok düşük kurdan para değişimi yapıldığı için, şehir merkezinde çokça bulunan Kontora denilen büfelerde para bozdurmak daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Demir Perde’nin yıkımı sonrasında ve özellikle AB perspektifi elde edildiğinden itibaren, ülkeye oluk oluk akan yabancı sermaye büyümenin motoru olmuş. Ülke geneline yayılmış 16 organize sanayi bölgesinde yüzlerce, binlerce global firma üretim yapıyor. Bu bölgelerin en önemli özelliği, elektrik, enerji, su, yol gibi altyapıların buralarda devlet tarafından hazır edilmiş olması. Özellikle işçilik maliyetlerinin yüksek olduğu Almanya gibi ülkeler üretimlerinin bir bölümünü Polonya’ya kaydırmış durumdalar. Bankacılık sektörü büyük oranda yabancı bankaların elinde. Ülkenin ihracatı 2011 yılında 192 milyar $ olarak gerçekleşmiş. Polonya’nın kişi başına ihracatı Türkiye’nin kişi başına ihracatının neredeyse 3 katı. Ülke 2011 yılında 208 milyar $ ithalat gerçekleştirmiş. Son 12 ayda 21,4 milyar $ olarak gerçekleşen cari açığın milli gelire oranı ise %3,8.

Nüfus

Ülke nüfusu yaklaşık 38,5 milyon ve Lehler’in(Polaklar’ın) toplam nüfusa oranı %97. Halkın %90’lık bir bölümü Roma Katoliği. POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 2Polonya’nın oldukça homojen bir nüfus yapısı olduğunu söyleyebiliriz. Hatırı sayılır sayıda Polonyalı başta Büyük Britanya olmak üzere AB ülkelerinde çalışıyor. Kiev’in aksine, Varşova sokaklarında çok sayıda genci dolaşırken görmek mümkün, ülkede çalışabilir yaşta güçlü bir genç nüfus var. İşsizlik oranı %12,5 gibi küçümsenmeyecek bir rakam ancak 2002 yılında bu oranın %20’lerde olduğu düşünülürse AB’nin altyapı yatırımlarının, gerçekleştirilen ekonomik reformların ve yabancı sermayenin işsizlik konusunda ülkeyi nereden alıp, nereye götürdüğü net bir biçimde görülebiliyor.

Para Piyasaları ve Varşova Borsası

Polonya, 2008-2009 global ekonomik krizinde AB ülkeleri arasında durgunluğa girmeyen tek ülke oldu. Varşova Borsası Doğu Avrupa’nın en büyük borsalarının başında geliyor ve özellikle çok sayıda Ukraynalı tarım firması halka arzını Londra Borsası’nın yanı sıra Varşova Borsası’nda gerçekleştirmiş durumda. Varşova Borsası’nın yılbaşından bu yana getirisi yerel para zloti olarak 17,7 iken, dolar bazında Zloti’nin değer kazanmasından dolayı %27,3 olarak gerçekleşmiş. Türkiye 10 yıllık devlet tahvilinde %8,43 ile, Rusya %8,11 ile borçlanabilirken, Polonya ise %4,4 ile borçlanabiliyor. Enflasyon oranı %3,6. 2012’de %2,4’lük bir büyüme bekleniyor. (The Economist, 10 Ekim 2012).

Ekonomi ve Dış Ticaret

POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 4Polonya’nın başlıca ihracat kalemleri taşıt araçları ve yan sanayi, makine ve hafif sanayi ürünleri. Ülkede özellikle hayvancılık ve tarıma dayalı ciddi bir sanayi üretimi söz konusu. 2011 yılında 192 milyar $ ihracat yapan ülkenin, ithalatı ise 208 milyar $ olmuş. İthalatta da ilk sıraları taşıt araçları ve makine alıyor, daha sonra ise kimyasallar geliyor. Ülke dış ticaretinin %28’ini Almanya ile yapıyor. Polonya’da ciddi bir Polonya sermayesinden daha ziyade başta Almanya olmak üzere AB sermayesinden söz etmek daha doğru. Polonyalılar reel sektörde daha ziyade yabancı sermayeli firmalarda çalışıyorlar. Artan ücretler hem ülke insanının refahını artırıyor hem de merkezi hükümete ciddi vergi gelirleri oluşturuyor. Dolayısıyla hacimli bir iç pazardan söz etmek mümkün. Buna karşılık özellikle Türk perakendeciler pazarda yaygın değil. Bunda en önemli etmenlerin başında rekabetin çok yoğun olması ve Türk malı imajının AB ülkelerinin mallarına göre daha düşük olması geliyor. Ancak 5-10 yıllık perspektif düşünüldüğünde büyüyen, gelişen Türk markalarının bu pazarda olması için bugün doğru zamanlar, zira pazara girişler önümüzdeki dönemde daha maliyetli olacaktır.

Polonya, taş kömürü ve linyit rezervleri bakımından dünyada 5. sırada gelmektedir. Ülke dünyanın en büyük 9. bakır, 3. büyük gümüş üreticisidir.POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 6

Polonya Türkiye Ticari İlişkileri

Polonya’dan 2011 yılında 3,5 milyar $’lık ithalat yaparken, bu ülkeye yaklaşık 1,8 miyar $’lık ihracat gerçekleştirmişiz. Dış ticaret hacmimiz 5,25 milyar $, dış ticaret açığımız ise 1,7 milyar $ olarak gerçekleşmiş.

Polonya Ukrayna Ticari İlişkileri

POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 8

Polonya Ukrayna’daki en büyük 12. yabancı sermaye yatırımcısı ve Ukrayna’daki toplam Polonya sermayesi 870 milyon $ civarında.(2010 verileri) Kredobank ve PZU sigorta Ukrayna’daki en büyük Leh yatırımları. Polonya firmaları özellikle komşu Volin ve Lvov bölgelerinde yoğun faaliyet gösteriyorlar. İnşaat ve mobilya sektöründe, Ukrayna’da iş yapan çok sayıda Polonya firması var.

2009 yılında Polonya ve Ukrayna arasındaki ticaret hacmi 4,5 milyar $ olarak gerçekleşti. Rekor yıl olan 2008 yılında ise ticaret hacmi 9 milyar $’ı bulmuş ve Türkiye’nin ardından Polonya, Ukrayna’nın en büyük üçüncü dış ticaret ortağı olmuştu.

Polonya’daki Türk Sermayesi ve Türk İşadamı Derneği POTİAD

Polonya’daki kümülatif Türk sermayesinin 250 milyon $ civarında olduğu tahmin ediliyor. Varşova Ticaret Başmüşavirliği’ne kayıtlı 140 civarında Türk firması varken, bu sayının gerçekte 300’ün üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Türk firmaları ağırlıklı olarak tekstil, ev tekstili, inşaat, restorancılık ve perakende gibi alanlarda faaliyet gösteriyor. Varşova’nın 25-30 km dışında yer alan Wolka Kosowska’da birçok holden oluşan, kapalı alanı 500.000 m2’yi bulan modern çarşıda Türk firmaları yoğunlaşmış durumda, hatta Polonya Türkiye İşadamları Derneği’nin (POTİAD)genel merkezi de, Türk yatırımcılar tarafından inşa edilmiş büyüklüğü 10 bin m2’yi bulan buradaki hollerden birinde(Nadrzeczna caddesi 7A) bulunuyor.

POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 10POTİAD, 1996 yılında kurulmuş, köklü bir dernek. Dernek başkanı Sait Büyükbayrak tekstil kökenli bir işadamı ve inşaat sektöründe yatırımları var. Şehir merkezinde bulunan 25 katlı Varşova’nın ilk modern iş merkezlerinden birini ayrıca ülkenin ilk büyük alışveriş merkezini hem de yatırımcı olarak inşa etmiş bir işadamı. Zira Türk inşaat firmalarının Polonya’da ihale alıp yüklenicilik yapması çok zor, bu konuda ne yazık ki Türk firmalarına karşı yersiz bir ön yargı var. Ancak bu yıl yaklaşık 1 milyar €’luk Varşova metro ihalesini alan konsorsiyumda İtalyan Astaldi firmasıyla birlikte Gülarmak İnşaat da yer alıyor. Bu projenin ülkede, Türk inşaat firmaları için dönüm noktası olması umuluyor.

POTİAD’ın 90 civarında üyesi var. Üyelerin hemen hemen tamamı tekstil, ev tekstili, inşaat, restorancılık ve danışmanlık gibi sektörlerden. Dernek her yıl çeşitli yardım faaliyetlerinde bulunuyor, bunun yanı sıra ülkede bir iki okula yatırım yaparak, okul isimlerinin “Atatürk” olarak değiştirilmesini sağlamışlar. Türkiye’nin imajının korunması için büyük çaba sarf ediyorlar.

Ticari Bilgiler

POLONYA ÜLKE RAPORU VE TUİD POLONYA ZİYARETİ 15-16 EKİM 2012 - 12
Firma açılım maliyeti 1.000-1500 € civarında ve vergi kodu alınmasıyla birlikte bu işlem 6-8 haftayı geçmeyen bir sürede tamamlanabiliyor. Gelir vergisinin %20 olduğu ülkede, KDV %23 gibi yüksek bir oranda. Başkent Varşova’da 500 €’nun altına eleman çalıştırmak çok güç. İstihdam üzerinde önemli bir vergi yükü var. Yolsuzluk AB reformları sayesinde oldukça azalmış durumda ancak kırtasiyecilik(aşırı bürokrasi) ne yazık ki bazı alanlarda halen devam ediyor. Varşova civarında metrekaresi aylık 5-6 €’lara depo kiralamak mümkün. Özellikle başta Varşova olmak üzere Polonya şehirlerinde çok sayıda modern alışveriş merkezi göze çarpıyor. Birkaç tane Türk danışmanlık firması mevcut.
Çalışma izinlerini çıkarmak çok zor değil. Ülkede, Ukraynalılar’ın çalışma izni alması ikili anlaşmalar gereği Türkler’e göre çok daha kolay.

Turizm ve Ulaşım

Varşova ve İstanbul arasında THY ve Polonya’nın milli havayolu LOT’un ortak uçuşu olarak haftada toplam 8 sefer var. Haftaiçi firmalar sırayla uçarken, pazar günü ise iki sefer var. Sefer azlığından dolayı uçak bilet fiyatları oldukça yüksek seyrediyor. Bu sıklık, iki ülke arasındaki ulaşım potansiyelini yansıtmaktan çok uzak. Ticaret ve turizmin hızlı gelişmesinin önünde önemli bir engel teşkil ediyor. THY’nin frekans artırma taleplerine bugüne kadar Polonya Sivil Havacılık otoritesi yeterli duyarlılığı göstermemiş. 2011 yılında ülkemizi yaklaşık 500 bin Polonyalı turist ziyaret etmiş durumda. Varşova Turizm Müşavirliğimiz şehrin merkezdeki en güzel caddelerinden birinde bayrak gösteriyor.

Büyükelçilik ve Varşova Ticaret Başmüşavirliği

Varşova Büyükelçisi, eski YÖK başkanı Yusuf Ziya Özcan. Varşova Ticaret Müşavirliği Malczewskiego 32 adresinde bulunan Büyükelçilik binamızda bulunuyor. Ticaret başmüşaviri Koray Akgüloğu göreve henüz başlamış ve bu yeni görevinde görüştüğü ilk heyet TUİD heyeti oldu. Ticaret müşaviri Mehmet Ergünal’ın ise görevi yıl sonu itibarıyla bitiyor.
Bu kısa raporda, Polonya’yı ve Türk Ukrayna İşadamları Derneği’nin Polonya ziyaretini aktarmaya çalıştık. Ukrayna’da yaşayan işadamlarımız için bölge ülkelerindeki fırsatlardan haberdar olmak da önemli. Bunun yolu ise öncelikle o ülkeleri tanımaktan ve oradaki işadamı dernekleriyle iletişim kanallarını açık tutmaktan geçiyor. Önümüzdeki dönemde diğer komşu ülkelere daha kapsamlı ziyaretler yapılması ve buradaki işadamı derneklerinin temsilcilerini Kiev’de misafir edilmesi planlarımız arasında yer alıyor.

 

Saygılarımla,

Burak PEHLİVAN

TUİD Yönetim Kurulu Başkanvekili


Kaynakça:

  1. Türkiye  Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı

  2. The Economist

  3. Wikipedia

  4. Varşova Ticaret Başmüşavirliği

  5. Polonya Türk İşadamları Derneği

  6. Cia Factbook

  7. Kyiv Post

  8. Kiev Ticaret Başmüşavirliği

  9. Türk Ukrayna İşadamları Derneği

Diğer Haberler

Bizi Takip Edin

26,500BeğenenlerBeğen
3,252TakipçilerTakip Et
3,989AboneAbone Ol
- Reklam -spot_img

Güncel Haberler