15 C
Kiev
Perşembe, Mart 28, 2024
spot_imgspot_imgspot_imgspot_img

Müdahale hazırlığı mı, blöf mü?, Gönül Şamilkızı

Ïðåìüåð-ìèíèñòð ÐÔ ïîñåòèë âûñòàâêó âîîðóæåíèÿ "Íèæíèé Òàãèë – 2011"

Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko belli şartlarla yeniden ateşkes ilan etmeye hazır olduğunu söyledi. Poroşenko, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’le telefon konuşmasında iki tarafın da anlaşmaya uyacağının garanti edilmesi, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Rusya-Ukrayna sınırında AGİT’in gözlemi altında kontrol sağlanması durumunda ateşkes rejimine geri dönmeye hazır olduklarını bildirdi. Cumhurbaşkanı, her hangi ek şart olmadan görüşmelere hazır olduğunun da altını çizdi.

Deklaratif  ikna çağrıları

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da yalnız iki tarafın da çatışmaları durdurması halinde sorunun çözülebileceğini söyledi, ancak sonraki cümlelerinde sorumluluğun bir tarafa – Kiev’e ait olduğunu iddia ederek Kremlin’in pozisyonunda her hangi değişikliğin olmadığını ortaya koydu. Lavrov, Ukrayna’nın güneydoğusundaki ayrılıkçıların barış görüşmelerine katılmaya hazır olduklarını açıkladıklarını söyleyerek onları bu sözlerle savundu: “Şunu unutmamak gerekiyor: güneydoğunun liderleri şu Donetsk ve Lugansk’talar ve onlara karşı savaş yürütülüyor. Ateşkes de bu nedenle bitti. Görüşme olması için çatışmalara en azından ara verilmesi gerekiyor. Bu da her şeyden önce Kiev yönetimine, Ukrayna’ya bağlıdır”. Rus Bakan, Batılı ülkelerin Poroşenko’yu ateşin durdurulması konusunda ikna etmesi gerektiğini söyledi.

1404467900_1394716407-1897.jpg

Almanya Başbakanı Angela Merkel ise ABD Başkanı Barack Obama ile bugünkü konuşmasında Ukrayna’da çatışmaların durması, görüşmelerin başlaması için Rusya’nın ayrılıkçıları ikna etmesi gerektiğinin altını çizdi.

Rusya ve Batı karşılıklı deklaratif ikna çağrılarında bulunurken ayrılıkçılar Poroşenko yönetimi ile ikilikte görüşmeyeceklerini bir kez daha açıkladılar. Sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin sözde hükümet başkanı Andrey Purgin yalnız dört taraflı (AGİT, Rusya, Ukrayna, ayrılıkçılar) görüşmelere katılabileceklerini, ancak bunun için de Kiev’in operasyonlara son vermesi gerektiğini söyledi.

Sözde hükümet başkanının sözcüsü Sergey Kavtaradze ise Rusya’nın önerisi ile AGİT’in oluşturduğu dörtlü temas grubunun toplantısının yakın zamanda yapılabileceğini, ancak görüşmenin gerçekleşmesi için önce Ukrayna askerlerinin Donetsk ve Lugansk’ı terk etmesi gerektiğini bildirdi.

Kremlin yerli ayrılıkçılara güvenmiyor

Rusya her ne kadar ayrılıkçılar üzerinde etkisi olmadığını göstermeye çalışsa dahi, bölgede her günün bunun tersini kanıtlayan yeni bir gelişme yaşanıyor. Bugünkü gelişme ise Lugansk’taki ayrılıkçıların gerçekleştirdiği “yönetim” değişikliği. Sözde Lugansk Halk Cumhuriyeti başkanı Valeri Bolotov bugün kendi “hükümetini” istifaya gönderdiğini açıkladı ve “Bakanlar Kurulu” yerine “Bakanlar Konseyi” kurma kararı aldıklarını bildirdi. Sözde cumhuriyetin sözde “Bakanlar Konseyi”nin başına ise Rusya hükümetinin çeşitli komisyonlarında görev almış ünlü Rus lobici Marat Beşirov getirildi.

1404467951_9f9924f-csm-aaa-6202-0296d9c331-1-.jpg.pagespeed.ce.xunydlbhi-.jpg

Donetsk’deki sözde hükümetin başında ise diğer Rus lobici Aleksandr Boroday duruyor. Bölgedeki çatışmaların en sıcak noktası olan Slavyansk kentindeki ayrılıkçıların başında ise daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi, Rusya vatandaşı İgor Girkin (Strelkov) var. Dolayısıyla, Kremlin, söz konusu iki bölgenin kontrolü konusunda yerli ayrılıkçılara güvenmiyor ve Kiev’in düzenlediği operasyonların etkisi görülmeye başladıkça Moskova’nın bu güvensizliği de artıyor.

Ukrayna gerçek savaş retoriğine geçiyor

Ukrayna ise gerçek savaş retoriğine daha yeni geçiyor. Cumhurbaşkanı Poroşenko geçtiğimiz gün kolluk kuvvetlerinde değişikliklerin startını verdi. Poroşenko, kendisine yakın isimlerden olan eski Devlet Koruma Servisi Başkanı  Valeri Geletey’i Savunma Bakanı görevine getirdi. Geletey ilk mesajında Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunacağını söyledi ve Sivastopol’de askeri geçit töreni vaadinde bulundu. Bugün ise Ukrayna Dışişleri Bakanlığının binası önünde bütün kolluk kuvvetlerinin – Silahlı Kuvvetlerin, Ulusal Muhafız Alayının, Devlet Sınır Güvenlik Hizmetinin, Devlet Güvenlik Servisinin bayrakları kaldırıldı. Bakan Pavlo Klimkin Twitter’dan paylaştığı fotoğrafın altına “Cephelerimiz farklı, ama zaferimiz tek olacak” diye yazdı.

1404467977_brra1sfiyaar08.jpg

Ateşkesin sona ermesiyle birlikte Ukrayna ordusunun operasyonları güçlendirdiği Doğu Ukrayna’da ise durum her gün kötüye gidiyor. En gergin noktaların Donetsk ve Lugansk şehir merkezleri, Kramatorsk ve Gorlovka olduğu bildiriliyor. Ukrayna ordusunun ayrılıkçıların stratejik noktalarından olan Gorlovka kentinde belirli ilerleme sağladığı haber veriliyor. Bugün ise en sıcak çatışmaların Nikolayevka kentinde yaşandığı kaydediliyor. Ukrayna kaynaklarından gelen bilgilere göre, Nikolayevka’daki çatışmalarda 1 asker hayatını kaybetti, 150 ayrılıkçı öldürüldü.

Rusya müdahale gerekçesi mi hazırlıyor?

Hem Donetsk’de, hem Lugansk’da gerek Ukrayna ordusunun, gerekse de ayrılıkçıların son günlerde ağır silahlar kullandığı bildiriliyor. Ukrayna tarafı bölgede en az 20 Rus tankının ve 122 Rus zırhlı aracının bulunduğunu kaydediyor. Ulusal Muhafız Alayı Enformasyon Güvenliği Dairesi Başkanı Yuri Stets’in bildirdiğine göre, söz konusu tankların üzerinde Rusya askeri birliklerinin numaralarının yazıldığı görülüyor.

Rusya tarafı ise NATO’nun Ukrayna’ya silah verdiğini iddia ediyor. Başbakan Yardımcısı Dmitri Rogozin sosyal medyada NATO’nun Doğu Avrupa ülkeleri üzerinden Ukrayna’ya silah verme kararı aldığını yazdı. Rogozin, bu silahların büyük çoğunluğunun eski SSCB üretimi olduğunu iddia etti.

1404468130_24ea5262b.jpg

Bazı Ukraynalı ve Rus uzmanlara göre, Rogozin’in bu iddiası da dahil, son iki günde Rusya’dan yapılan açıklamalar Kremlin’in Ukrayna’ya müdahale hazırlığı içerisinde olduğunu gösteriyor. Rus basınında da yer alan bazı haberler de bu yönde…

Znak.com sitesinin Rusya Dışişleri Bakanlığındaki bir kanyağa dayandırdığı habere göre, Kremlin yakın 2 gün içerisinde Ukrayna’nın doğusunda “barış operasyonu” başlatabilir.  Söz konusu kaynağın bildirdiğine göre, iki gün önce Rusya Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’ya Donetsk ve Lugansk’taki çatışmaları birkaç aylık süre için “dondurmasını” önerdi, ancak Poroşenko bu planı kabul etmedi: “Rusya barış operasyonunu gerçekleştirmeye hazır. Karar verilirse, birkaç Rus askeri biriliği Ukrayna’nın doğusundaki büyük kentleri ablukaya alacak ve sivillerin güvenliğini sağlayacak”.

Peki müdahale gerçekleşecekse, o zaman Putin neden Federasyon Konseyinin Ukrayna tezkeresini iptal etmesini istedi? Znak.com’a konuşan kaynağın cevabı şöyle: “Bu adım Putin’e Avusturya’daki görüşmeler için iyi niyet göstergesi olarak gerekiyordu”.


1404468150_17275ae45.jpg

Bir başka iddia ise Moskova’nın Ukrayna askerlerinin Rusya topraklarına girdiğini bahane ederek müdahale gerçekleştireceği yönünde.  Son günlerde Rus basını Ukrayna askerlerinin Rusya sınırlarını ihlal ettiğine ilişkin propagandaya hız vermiş durumda. Ve Nezavisimaya Gazeta’ya konuşan Lugansk’ta ayrılıkçıları destekleyen gazeteci Eduard Stremovskiy’in söylediklerine bakılırsa, bölgedeki Rusya yanlıları bu propagandaya umut bağlamış durumda: “Lugansk’ta insanlar Rusya’ya çok kızgın, çünkü önce umut verdi, ancak sonra destek vermedi. Buna rağmen halk halen Ukrayna ordusunun Rusya topraklarına ateş etmeyi sürdürmesi durumunda Moskova’nın nihayet destek vereceğini umuyor.  Güney Osetya’da da Rusya önce beklemişti, ancak Gürcüler Rus barış misyonu askerlerini öldürünce Tshinval’a girmişti. Elbette, kimse Rusların ölmesini arzu etmiyor, ancak Lugansk’ta halk böyle bir karşılaştırma yapıyor”.

Müdahale iddialarını güçlendiren bir başka açıklama ise Rusya parlamentosundan geldi.  Parlamentonun alt kanadı Duma’nın Bağımsız Devletler Birliği ile ilişkiler komitesi üyesi Leonid Slutskiy parlamentonun Ukrayna ile ilgili olağanüstü toplantı yapabileceğini açıkladı. Slutskiy, dördüncü kez uluslar arası toplumun Rusya’nın aktif katılımıyla Ukrayna’ya gerçek yok haritası sunduğunu, Poroşenko’nun bunu değerlendirmesi gerektiğini söyledi. Rus milletvekili, bu çabaların yakın günlerde sonuç vermemesi durumunda yeni adımlar atmak gerekeceğini bildirdi ve Duma’nın olağanüstü toplantısının çağırılabileceğini vurguladı.

Liberal Demokrat Parti lideri Vladimir Jirinovskiy ise parlamentonun tatile gitmemesini istedi. Jirinovskiy, Ukrayna’da durumun daha da kötüleşmesi halinde parlamentonun olağanüstü toplantısının çağrılması gerektiğini vurguladı ve Ukrayna’nın doğusunda istikrar sağlanmadan parlamentonun tatile gitmesinin doğru olmadığını söyledi.

Rus basının yer alan haberlere göre, Duma üyelerinden parlamentonun tatile gitmesinden sonraki birkaç gün içerisinde Moskova’dan ayrılmamaları istendi. Bu istek parlamentonun olağanüstü toplantısının çağırılması olasılığı ile açıklandı.

1404468179_0c3a037a595cdforig.jpg

Komünistler ise sokakta Rusya’nın Ukrayna’ya müdahale etmesini talep etti.  Dün Moskova’da gösteri düzenleyen Komünist Partisi ve diğer sol partiler Rusya iktidarından Ukrayna’nın doğusuna müdahale talebinde bulundular.

Bütün bunlar gerçek müdahale hazırlığı mı, yoksa Ukrayna iktidarı üzerindeki baskıyı arttırma çabası mı – söylemek zor. Ancak söz konusu Rusya olunca, Kremli’nin daha önceki tecrübeleri ve Batı’nın Moskova ile karşı-karşıya gelmemek için yaptığı manevralar dikkate alınınca her ikisi mümkün.

Gönül Şamilkızı – TRT Türk

Diğer Haberler

Bizi Takip Edin

26,500BeğenenlerBeğen
3,252TakipçilerTakip Et
3,989AboneAbone Ol
- Reklam -spot_img

Güncel Haberler